Ambereene Hitchcox
Mae Amby wedi rhannu ei gyrfa rhwng gweithio i elusennau datblygu rhyngwladol ac yna mewn sefydliadau celfyddydol elusennol, yn amrywio o fod ar Fwrdd canolfan gelfyddydol fach sy’n canolbwyntio ar y gymuned, i reoli theatr gynhyrchu broffesiynol, i sefydliad celfyddydol sy’n croesawu pobl ifanc yr oedd angen cymorth arnynt. mewn ffyrdd nad oedd y 'sefydliad' yn eu cynnig. Roedd ‘y celfyddydau’ yn cynnig ymatebion hyblyg yn yr holl amgylcheddau hyn. Mae Amby yn arbenigwr rheoli prosiect, cyllid elusennol a llywodraethu, yn ogystal ag artist achlysurol mewn amrywiol gyfryngau.
BETH YDYCH CHI'N HOFFI AM ORIEL DAVIES
Wedi symud i’r ardal ychydig dros 4 blynedd yn ôl, mae’n syndod i mi pa mor arbennig yw’r ffaith bod yr hen Drenewydd fach yn gartref i oriel gelf o safon uchel sy’n rhan o Amgueddfeydd Cenedlaethol Cymru. Mae celf a rhagoriaeth artistig yn rhemp yn yr ardal, gyda llawer o weithgarwch creadigol yn digwydd; Mae gan Oriel Davies y rhagoriaeth o allu dod â phawb i gysylltiad uniongyrchol â ‘Chelf’ o sawl genre, gan gynnwys rhai gweithiau pwysig iawn, yn ogystal â chynnig gweithgareddau celfyddydol ymarferol o sawl math. Mae'n bwysig hefyd bod hyn yn cael ei wneud mewn ffordd gyfeillgar, hamddenol, lle gall y medrus a'r anghyfarwydd roi cynnig arni a darganfod/datblygu eu galluoedd eu hunain ymhellach. Wnes i erioed feddwl y byddwn i’n dysgu mewn oriel gelf i gerfio boncyffion i lwyau pren traddodiadol …ond pam lai?!
HOFF ARTIF DDIWYLLIANNOL
Prynais y mwgwd hwn yn Bamako ym Mali, ar ymweliad gwaith i dreulio amser gyda chwmnïau cydweithredol cymunedol, clywed eu heriau a chynnig gwybodaeth a syniadau iddynt am sut i weithredu mentrau cydweithredol effeithiol, cynyddu cynhyrchiant ac enillion, mewn ffyrdd a fyddai’n cryfhau cymunedau yn hytrach nag unigolion. Dywedodd y ffermwr sy’n gwerthu’r mwgwd hwn wrthyf ei fod wedi bod mewn gwasanaeth yn ei ardal ers degawdau, wedi’i greu fel arf dathlu a’i lunio fel cysylltydd rhwng y gymuned ffermio a’r anifeiliaid a oedd yn cydfodoli ac yn dibynnu ar yr un tiroedd a chnydau. Roedd yn anarferol oherwydd, er ei fod yn cael ei ddefnyddio fel mwgwd ffrwythlondeb traddodiadol adeg plannu ac adeg y cynhaeaf, mae'n dathlu'n benodol y cysylltiad rhwng pobl, anifeiliaid a'r amgylchedd. Roedd wedi gwasanaethu'n dda ac wedi sicrhau cynaeafau da. Dywedodd wrthyf fod y penderfyniad wedi’i wneud i werthu’r arteffact hwn gan fod angen arian ar y gymuned a byddai’r eitem hon yn dod â hynny yn ogystal ag adrodd ei hanes mewn mannau eraill; byddent yn gweld eisiau'r mwnci ar y brig, a'r eliffant yn y blaen, yn ogystal â'r wraig barchus, ond roeddent yn teimlo ei bod yn bryd dweud diolch olaf i'r mwgwd a gadael iddo gael bywyd newydd. Byddai mwgwd newydd yn cael ei gomisiynu o fewn y gymuned.
Mae’r stori’n rhan annatod o’r mwgwd, ac i fywydau’r bobl ac i’r anifeiliaid a’r amgylchedd lle cafodd ei ddefnyddio. Daw’r holl elfennau at ei gilydd mewn darn o gelf a gafodd ddefnydd ymarferol a seremonïol ac sydd bellach yn byw ei fywyd addurniadol yn fy nghegin. Rwy'n myfyrio'n ddwfn bob tro rwy'n edrych arno ac rwy'n cofio'r bobl hynny ym Mali hardd, yn goresgyn brwydrau amgylcheddol enfawr hyd yn oed bryd hynny.
