Dod yn Gen

Cyffwrdd â chen yw cyffwrdd â rhywbeth sy'n bodoli eisoes yn ein bywydau dynol, cyfarchwch yn agos a gwelwch eu bod i gyd yn unigryw ac yn ddirgel eu hunain, yn cynnwys llawer o ffurfiau bywyd sy'n cydweithio. Cramennog, Ffolio, Ffrwticose - mae cennau'n ffynnu ym mhobman, ar adeiladau, coed, creigiau, arwyddion ffyrdd a cherrig beddau.

Fel artist symud, mae gen i ddiddordeb mewn sut y gallai twf araf cennau, eu symbiosis a’u hymlyniad wrth y ddaear lywio symudiad ysgafn, arferion myfyrio mewnol a meithrin gwydnwch corfforol meddal i straen yr oes sydd ohoni. Ar gyfer y cyfnod hwn o ymchwil rwy’n mabwysiadu cen fel fy ‘mwy na mentoriaid dynol’. Mae ceisio sylwi arnynt a dysgu oddi wrthynt a’r lleoedd y maent yn ffynnu ynddynt, symud fel cen yn gyfuniad o’n gwahaniaethau, i fod gyda’n gilydd mewn ffyrdd na allem, pe byddem ar ein pennau ein hunain, wneud rhywbeth cymhleth ac anarferol.

Ar hyn o bryd rwy’n dysgu sut i recordio synau cennau, mewn ymgais i ‘deimlo’ i’w perthynas ddirgrynol â bodau eraill. (Mae hyn yn golygu treulio amser yng Nghoetir Tycanol, yn agos at fy nghartref, un o’r ecosystemau mwyaf amrywiol o rywogaethau cen yng Nghymru a’r DU). Byddaf yn dogfennu'r broses hon dros y misoedd nesaf, a rennir trwy wefan OD.

Mae cennau yn rhoi rhesymau i ni fod yn siriol; maent yn cyfuno gwahaniaethau, yn byw fel cyfansoddion, efallai bod eu hirhoedledd yn rhoi gobaith inni.

Fel cymunedau symbiotig ‘Mae gan gen lawer i’w ddysgu am ein perthynas â’r amgylchedd a’n lle o fewn byd byw…mae’r organeb fach hon gyda’i rym bywyd anhygoel yn gwahodd gweledigaeth newydd (ar raddfa newydd), ecoleg newydd.’ - Vincent Zonca (2023)

Cefnogir gan 'Creu' Cyngor Celfyddydau Cymru