Dod yn Gen - dyddiadur afreolaidd - rhan 3
Rhan o Becoming Lichen - prosiect ymchwil gan Simon Whitehead
Coetir Tycanol.
14.10.24
Uwchben y coetir mae 3 brigiad o graig folcanig, Carnedd Meibion Owen, gyda golygfeydd tua’r dwyrain ar draws masiff y Preseli.
Cawodydd glaw bore ma. Rwyf yma gyda'r ecolegydd Yusef Samari, rydym wedi bod yn ymweld â'r brigiad penodol hwn ers tro bellach. Daethom ar draws y cytrefi arbennig hyn o gen Stereocaulon ffrwticos ychydig wythnosau yn ôl, wedi'u tynnu'n ôl atynt, gan nythu mewn teulu cysgodol o glogfeini ac maent yn darparu cilfach glyd i eistedd a chymdeithasu.
Rydym yn siarad am sut, yn yr ymweliadau hyn, rydym yn dod â'n hunain, ar adeg yn ein bywydau, at yr organebau hyn. Rydym yn dysgu amdanynt, trwy agosrwydd, cyffyrddiad, arsylwi a math o gymun dros amser a thymhorau.
Ymddengys eu bod yn ffynnu yma, a elwir hefyd yn ewyn roc neu cen Eira, maent yn achlysurol yn taflu gronynnau bach gwyn ohonynt eu hunain, sborau. Rydyn ni'n eistedd yn eu plith, yn yfed te, yn cyffwrdd â nhw'n ysgafn. Rwy'n swatio'r meic cyswllt mewn trefniadau gwahanol ac yn recordio yn y glaw.
- Simon Whitehead
Rydym yn eich annog i wrando ar y recordiad trwy glustffonau.